Trescalan(-de-mountagno)
Hypericum montanum
Hypericaceae Guttiferaceae
Nom en français : Millepertuis des montagnes.
Descripcioun :Lou trescalan-de-mountagno trachis dins lis orle de bos e de cop que i'a dins li pelouso de mountagno. Es uno planto bèn drecho sènso ramo de coustat e acabado pèr uno tèsto de flour. Apoundèn que li fueio óupousado e espassejado sus la cambo, an ges de pecou e soun bourdado de glando negro, coume li sepalo (vèire li fotò à man drecho).
Usanço :Dins d'ùni trescalan es esta trouba de prouprieta anti-óussidanto. Pamens n'en couneissèn ges d'usanço pratico. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 30 à 120 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hypericum
Famiho : Hypericaceae
Famiho classico : Guttiferaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1900 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Orle de bos
- Pelouso
- Bos
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Hypericum montanum L., 1755
Sangàri
Blitum bonus-henricus
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.
Nom en français : Epinard sauvage.
Descripcioun :Lou sangàri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.
Usanço :"Las raviolos d'erbo 'mé de sangàris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangàris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangàrigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bàlicou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Cast
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829
(= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )